بررسی جامعبیماریهای گوش: انواع، علل، علائم، درمان و پیشگیری
گوش یکی از مهمترین اندامهای حسی بدن است که وظیفه شنوایی و تعادل را بر عهده دارد. بیماریهای گوش میتوانند طیف وسیعی از مشکلات از جمله عفونت، التهاب، کمشنوایی و مشکلات تعادلی را ایجاد کنند. در این مقاله به بررسی انواع بیماریهای گوش، علل، علائم، روشهای درمان و راههای پیشگیری از آنها میپردازیم.
۱. عفونتهای گوش (Otitis)
الف) عفونت گوش خارجی (اوتیت خارجی یا گوش شناگران)
تعریف:التهاب یا عفونت مجرای گوش خارجی که به علت رشد باکتری یا قارچ ایجاد میشود.
علل:
قرار گرفتن در معرض آب آلوده (شنا در استخرها و دریاها)
دستکاری بیش از حد گوش
استفاده از گوش پاککن یا اجسام خارجی
حساسیتهای پوستی و اگزما
علائم:
درد شدید گوش (بهویژه هنگام لمس یا کشیدن لاله گوش)
خارش و التهاب
خروج ترشحات زرد یا سبز رنگ
کاهش شنوایی موقت
درمان:
تجویز آنتیبیوتیک یا قطرههای ضدقارچ
تمیز کردن مجرای گوش
پرهیز از رطوبت و استفاده از گوشگیر هنگام شنا
پیشگیری:
خشک کردن کامل گوش پس از استحمام یا شنا
خودداری از استفاده از اشیای خارجی برای تمیز کردن گوش
ب) عفونت گوش میانی (اوتیت مدیا)
تعریف:التهاب گوش میانی که عمدتاً در کودکان شایع است و معمولاً پس از عفونتهای ویروسی مانند سرماخوردگی رخ میدهد.
علل:
عفونتهای ویروسی یا باکتریایی
انسداد شیپور استاش (لولهای که گوش میانی را به حلق متصل میکند)
حساسیتها و آلرژیها
علائم:
گوش درد شدید
تب و بیقراری
احساس پری و گرفتگی در گوش
ترشح مایعات از گوش در موارد پیشرفته
کاهش شنوایی موقت
درمان:
مصرف آنتیبیوتیکها در صورت عفونت باکتریایی
داروهای ضدالتهابی و مسکن برای کاهش درد
استفاده از کمپرس گرم برای کاهش ناراحتی
در موارد شدید، تخلیه مایعات گوش میانی با جراحی (میرنگوتومی)
پیشگیری:
واکسیناسیون (مانند واکسن آنفلوآنزا و پنوموکوک)
شستوشوی مرتب دستها
جلوگیری از قرار گرفتن در معرض دود سیگار
ج) عفونت گوش داخلی (لابیرنتیت)
تعریف:التهاب گوش داخلی که میتواند تعادل و شنوایی را تحت تأثیر قرار دهد.
علل:
عفونتهای ویروسی (مانند آنفلوآنزا و سرخک)
عفونتهای باکتریایی شدید
بیماریهای خودایمنی
علائم:
سرگیجه شدید
کاهش شنوایی ناگهانی
وزوز گوش
عدم تعادل و احساس گیجی
درمان:
داروهای ضدویروس یا آنتیبیوتیکها
استراحت و هیدراته نگه داشتن بدن
داروهای ضدسرگیجه مانند بتاهیستین
پیشگیری:
درمان سریع عفونتهای ویروسی
جلوگیری از ضربه به سر
۲. کاهش شنوایی (Hearing Loss)
الف) کمشنوایی انتقالی
علل:
جرم گوش بیش از حد
عفونتهای مکرر گوش میانی
پارگی پرده گوش
اتواسکلروز (رشد غیرطبیعی استخوان در گوش میانی)
درمان:
تمیز کردن گوش توسط پزشک
استفاده از سمعک در موارد پیشرفته
جراحی برای رفع انسدادهای مکانیکی
ب) کمشنوایی حسی-عصبی
علل:
افزایش سن (پیرگوشی)
قرار گرفتن در معرض صدای بلند
بیماریهای عصبی مانند منییر
مصرف داروهای اتوتوکسیک (سمیبرای گوش)
درمان:
استفاده از سمعک یا کاشت حلزون در موارد شدید
اجتناب از صدای بلند و استفاده از محافظ گوش
۳. وزوز گوش (Tinnitus)
تعریف:احساس صدای زنگ، وزوز یا سوت در گوش بدون منبع خارجی
علل:
قرار گرفتن در معرض صداهای بلند
مشکلات عروقی
استرس و اضطراب
مصرف برخی داروها مانند آسپرین
درمان:
اجتناب از صداهای بلند
کاهش استرس
داروهای مخصوص برای کاهش شدت وزوز
۴. بیماری منییر (Ménière’s Disease)
تعریف:یک بیماری گوش داخلی که بر تعادل و شنوایی تأثیر میگذارد.
علل:
تجمع مایعات در گوش داخلی
مشکلات سیستم ایمنی
عوامل ژنتیکی
علائم:
حملات سرگیجه شدید
کاهش شنوایی متناوب
وزوز گوش
احساس فشار در گوش
درمان:
داروهای ضدسرگیجه
کاهش مصرف نمک و کافئین
درمان با فیزیوتراپی تعادلی
۵. پارگی پرده گوش
تعریف:سوراخ یا پارگی در پرده گوش که میتواند باعث کاهش شنوایی شود.
علل:
عفونتهای شدید گوش میانی
ضربه ناگهانی به گوش
صداهای بلند مانند انفجار
درمان:
بیشتر پارگیها خودبهخود ترمیم میشوند
در موارد شدید، جراحی ترمیم پرده گوش (تیمپانوپلاستی)
۶. جرم گوش بیش از حد
علل:
تولید بیش از حد موم گوش
استفاده نادرست از گوش پاککن
درمان:
استفاده از قطرههای نرمکننده جرم گوش
شستوشوی گوش توسط پزشک
راههای کلی پیشگیری از بیماریهای گوش
رعایت بهداشت گوش:خودداری از استفاده از اشیای خارجی برای تمیز کردن گوش
محافظت در برابر صداهای بلند:استفاده از محافظ گوش در محیطهای پر سروصدا
مراقبت از سلامت عمومی:درمان سریع عفونتهای تنفسی و واکسیناسیون
کاهش مصرف نمک و کافئین:برای جلوگیری از بیماریهای تعادلی مانند منییر
این مقاله یک راهنمای جامع برای شناخت و پیشگیری از بیماریهای گوش بود. اگر سؤالات بیشتری داری، بپرس!